Μύθοι και αλήθειες για την Παχυσαρκία
Νέα από τη 10η επιστημονική διημερίδα της Ελληνικής Ιατρικής Εταιρείας Παχυσαρκίας.
Από τη μία μπορεί κι εσείς να συναντάτε συστάσεις από οργανισμούς υγείας ή να τις ακούτε από διαιτολόγους σχετικά με τη χρήση ολιγοθερμιδικών γλυκαντικών για τον έλεγχο του βάρους αλλά παράλληλα να διαβάζετε και αντικρουόμενα δεδομένα αναφορικά με αυτά στα διάφορα μέσα ενημέρωσης.
Τι ισχύει τελικά για τα ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά; Είναι ασφαλή; Μπορούν να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας; Ποια είναι η θέση των αρμόδιων φορέων υγείας αναφορικά με αυτά; Τα προηγούμενα και πολλά άλλα ερωτήματα μας λύνει η Βίκυ Πυρογιάννη, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Διευθύντρια Επιστημονικής Επικοινωνίας της Διεθνούς Ένωσης Γλυκαντικών (International Sweeteners Association – ISA), στο πλαίσιο ομιλίας της που πραγματοποίησε την περασμένη εβδομάδα, στη 10η επιστημονική διημερίδα παχυσαρκίας της Ελληνικής Ιατρικής Εταιρείας Παχυσαρκίας.
Διαβάζω ότι τα ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά δεν είναι ασφαλή. Τελικά τι ισχύει;
Σύμφωνα με την εν λόγω ομιλία, «Τα ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά, όπως η ασπαρτάμη, η ακεσουλφάμη-Κ και το γλυκαντικό από το φυτό στέβια που χρησιμοποιούνται στα διάφορα τρόφιμα και ροφήματα,ελέγχονται διεξοδικά σε επιστημονικές μελέτες και επιβεβαιώνονται ως ασφαλή από διεθνώς αναγνωρισμένες αρχές, συμπεριλαμβανομένων της Κοινής Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για τα Πρόσθετα Τροφίμων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας (JEFCA WHO/FAO) και της Ευρωπαϊκής Αρχής Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA). Μάλιστα, οι αρμόδιες αρχές επαναλαμβάνουν τους ελέγχους ασφαλείας ανά τακτά χρονικά διαστήματα, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα νέα επιστημονικά δεδομένα που προκύπτουν με τα χρόνια».
Οδηγούν σε αύξηση ή απώλεια βάρους;
Για το συγκεκριμένο θέμα, παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα των τελευταίων 27 ετών από 12 προοπτικές μελέτες κοόρτης και 138 συνολικά ελεγχόμενες κλινικές μελέτες σε ενήλικες και παιδιά. Τα δεδομένα δείχνουν ότι όταν τα ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά αντικαθιστούν τρόφιμα και ροφήματα με ζάχαρη μπορούν να οδηγήσουν στο να προσλαμβάνουμε λιγότερες θερμίδες μέσα στην ημέρα. Συνεπώς, «μπορούν να συμβάλλουν στην απώλεια βάρους, με την προϋπόθεση όμως ότι καταναλώνονται με μέτρο, στη σωστή ποσότητα και συχνότητα και στο πλαίσιο ενός ισορροπημένου τρόπου ζωής που χαρακτηρίζεται από μία διατροφή μειωμένων θερμίδων», μας εξηγεί η Διευθύντρια Επιστημονικής Επικοινωνίας της Διεθνούς Ένωσης Γλυκαντικών.
Περισσότερες επιλογές, μεγαλύτερη συμμόρφωση
Τα ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά ή αλλιώς μη θερμιδογόνα γλυκαντικά, χρησιμοποιούνται για να προσδώσουν στα φαγητά γλυκιά γεύση με λίγες ή καθόλου θερμίδες. Αυτό συμβαίνει αφού είναι εκατοντάδες φορές πιο γλυκά από τη ζάχαρη με αποτέλεσμα να χρησιμοποιούνται σε πολύ μικρές ποσότητες για να αντικαταστήσουν τη ζάχαρη σε τρόφιμα και ποτά, ή γλυκαντικά δισκία.
Καθώς πολλοί άνθρωποι θέλουν την επιλογή προϊόντων με γλυκιά γεύση και λιγότερες θερμίδες, φαίνεται πως «ο ρόλος των ολιγοθερμιδικών γλυκαντικών είναι σημαντικός στη συμμόρφωση στη διατροφική εκπαίδευση και συνεπώς στη συμμόρφωση σε ένα πρόγραμμα απώλειας βάρους», συμπληρώνει η Διατροφολόγος.
«Γλυκές» εναλλακτικές
Τελικά, φαίνεται ότι τα ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά μπορούν να αποτελέσουν μία ασφαλή λύση στον έλεγχο του βάρους αφού μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως «γλυκές» εναλλακτικές, δίνοντας γλυκιά γεύση χωρίς θερμίδες.
Στις μέρες μας, η βιομηχανία τροφίμων προσφέρει πολλές επιλογές τροφίμων και ροφημάτων που μπορούν να καλύψουν την επιθυμία μας για γλυκιά γεύση με λιγότερες θερμίδες (π.χ. ζελέ light, παγωτό χωρίς ζάχαρη και λιπαρά κτλ.) ή ακόμα και με πρακτικά μηδενικές θερμίδες (π.χ. αναψυκτικά light ή zero, κρύο τσάι χωρίς θερμίδες κτλ.). Καλό είναι, πάντως,να διαβάζουμε τις ετικέτες των τροφίμων,αφού ορισμένα τρόφιμα και ροφήματα που περιέχουν ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά, μπορεί να περιέχουν επίσης άλλα συστατικά που αυξάνουν το θερμιδικό τους περιεχόμενο.
Πηγές:
• Rogers PJ, Hogenkamp PS, de Graaf C, Higgs S, Lluch A, Ness AR, Penfold C, Perry R, Putz P, Yeomans MR, Mela DJ. Does low-energy sweetener consumption affect energy intake and body weight? A systematic review, including meta-analyses, of the evidence from human and animal studies. Int J Obes (Lond). 2016 Mar;40(3):381-94. doi: 10.1038/ijo.2015.177.
• 10η επιστημονική διημερίδα παχυσαρκίας, Ελληνική Ιατρική Εταιρεία Παχυσαρκίας, 2017. http://www.eiepcongress2017.gr/
Επιστημονική Ομάδα Nutrimed