Παγκόσμια Ημέρα Παχυσαρκίας: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζεις!
Η Παγκόσμια Ημέρα Παχυσαρκίας γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 11 Οκτωβρίου. Ποια είναι όμως τα νεότερα δεδομένα για την παχυσαρκία που πρέπει να γνωρίζουμε για τη χώρα μας, και ποιες δράσεις γίνονται σε παγκόσμιο επίπεδο για την αντιμετώπιση της΄;
Η παχυσαρκία με μια ματιά…
Εκτιμάται ότι 2.7 δισεκατομμύρια ενήλικες σε όλο τον κόσμο θα είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι μέχρι το 2025. Η παχυσαρκία είναι υπεύθυνη για ένα σημαντικό ποσοστό μη μεταδοτικών ασθενειών, συμπεριλαμβανομένων των καρδιακών παθήσεων, του διαβήτη, της ηπατικής νόσου και πολλών τύπων καρκίνου. Εάν δεν λάβουμε μέτρα για την πρόληψη ή τη θεραπεία της παχυσαρκίας, το ετήσιο κόστος για την αντιμετώπιση των συνεπειών της παχυσαρκίας αναμένεται να φθάσει τα 1.2 τρισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο μέχρι το 2025!
Τι συμβαίνει στην Ελλάδα;
Σύμφωνα με τη μελέτη για την Υγεία και τη Συμπεριφορά των παιδιών Σχολικής Ηλικίας (HBSC), φαίνεται ότι οι κακές διατροφικές συνήθειες και η έλλειψη των οικογενειακών γευμάτων συνεισφέρουν σημαντικά στο υπερβάλλον βάρος και την παχυσαρκία στα παιδιά και τους εφήβους. Η συχνότητα εμφάνισης της παχυσαρκίας ήταν πάνω από 10% για τα αγόρια ηλικίας 11 ετών και μόνο στη χώρα μας και στην Ιταλία η συχνότητα εμφάνισης στα κορίτσια ήταν πάνω από 5%. Στη χώρα μας παρατηρήθηκε μείωση της πρόσληψης φρούτων και λαχανικών το 2014 συγκριτικά με το 2002. Αξίζει να σημειωθεί ότι ενώ η πρόσληψη αναψυκτικών και έτοιμου φαγητού συνδέθηκε με την παχυσαρκία, ωστόσο, τα δεδομένα στη χώρα μας δείχνουν ότι η πρόσληψη αναψυκτικών είναι από τις χαμηλότερες στην Ευρώπη (5%) και μάλιστα μειώθηκε από 18,4% το 2002 σε 4,8% το 2014. Αντίστοιχα, η ημερήσια κατανάλωση γλυκών είναι περίπου 10% χαμηλότερη από τη μέση Ευρωπαϊκή πρόσληψη (26%). Συνολικά, σε βάθος χρόνου παρατηρείται μια μείωση της πρόσληψης αναψυκτικών και γλυκών από τους εφήβους ανώτερου βιοτικού επιπέδου. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι ότι τα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας είναι πολύ χαμηλά στους εφήβους, και πολύ χαμηλότερα στα κορίτσια.
Η συγκεκριμένη μελέτη είναι μια διεθνής μελέτη υπό την αιγίδα του Π.Ο.Υ. και παρακολουθεί τη συμπεριφορά, τις επιπτώσεις στην υγεία και το κοινωνικό περιβάλλον σε αγόρια και κορίτσια ηλικίας 11, 13 και 15 ετών κάθε τέσσερα χρόνια. Η μελέτη HBSC συλλέγει δεδομένα για την υγεία των εφήβων, συμπεριλαμβανομένων της διατροφικής συμπεριφοράς, της φυσικής δραστηριότητας, της καθιστικής ζωής, και πιο πρόσφατα του υπερβάλλοντος βάρους και της παχυσαρκίας..
Δράσεις για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας
Α. Σε επίπεδο πολιτείας
Η Παγκόσμια Ομοσπονδία Παχυσαρκίας (World Obesity Federation) για το έτος 2017 καλεί τις κυβερνήσεις, τους επιστήμονες υγείας και τις Μη-Κυβερνητικές Οργανώσεις (Μ.Κ.Ο.) να τοποθετήσουν στην ατζέντα τους ως προτεραιότητα την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. Οι δράσεις στοχεύουν σε υπηρεσίες θεραπείας, σε πρώιμες παρεμβάσεις για τη βέλτιστη επιτυχία της θεραπείας και στην πρόληψη για τη μείωση της παχυσαρκίας. Είναι πολύ σημαντικό να αναγνωριστεί από τους επαγγελματίες υγείας αλλά και τον πληθυσμό ότι η παχυσαρκία είναι μια ασθένεια που απαιτεί την κατάλληλη θεραπεία. Η πρόληψη της αύξησης του σωματικού βάρους και η διατήρηση του περιλαμβάνουν:
· εκπαίδευση ώστε να υπάρχει αποδοχή από τον πληθυσμό για ένα υγιές περιβάλλον
· βελτιωμένα τοπικά προϊόντα, με προσιτές τιμές και εύκολη πρόσβαση
· βελτιωμένες τοπικές γειτονιές που υποστηρίζουν τον ελεύθερο χρόνο και τα ταξίδια
· παρεμβάσεις στις αγορές για την υποστήριξη και τη βελτίωση των διατροφικών επιλογών
· προώθηση της υγείας σε όλη τη διάρκεια της ζωής για την προστασία και των επόμενων γενεών
Β. Σε επίπεδο ατόμου
Η παχυσαρκία είναι ένας συνδυασμός υψηλής πρόσληψης θερμίδων και καθιστικής συμπεριφοράς που οδηγεί σε αυτό που αποκαλούμε ενεργειακή ανισορροπία. Ο έλεγχος του βάρους, η υιοθέτηση μιας ισορροπημένης διατροφής, το μέτρο και η φυσική δραστηριότητα αποτελούν σημαντικά εργαλεία πρόληψης και αντιμετώπισής της. Τι μπορείτε λοιπόν να κάνετε για ένα πιο υγιές σωματικό βάρος;
· βελτιώστε τις διατροφικές σας συνήθειες με την προσθήκη φρούτων και λαχανικών και μικρύνετε το μέγεθος των μερίδων σας,
· βάλτε την άσκηση στην καθημερινότητα σας, (συνιστώνται 30 λεπτά μέτριας έντασης άσκηση κάθε μέρα),
· βάλτε ρεαλιστικούς στόχους όσον αφορά στην απώλεια βάρους σας,
· ζητήστε από το περιβάλλον σας να σας βοηθήσει σε αυτή την προσπάθεια,
· απευθυνθείτε σε έναν ειδικό που θα μπορέσει να σας κατευθύνει σωστά στο πώς θα χάσετε τα περιττά κιλά σας.
Η παχυσαρκία αποτελεί μία πολυπαραγοντική ασθένεια, που μπορεί να προληφθεί ή και να αναστραφεί, κάνοντας μικρές αλλά ουσιαστικές αλλαγές στην καθημερινότητά μας! Ξεκινήστε από τώρα κιόλας….
Βιβλιογραφία:
http://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0019/339211/WHO_ObesityReport_2017_v3.pdf?ua=1
http://www.obesityday.worldobesity.org/
Ντέλλα Αθανασάτου
Επιστήμονας Τροφιμων, MSc, PhD