“Super foods”: Eίναι τελικά τόσο super;

Για να είστε, λοιπόν, διαβασμένοι, στο άρθρο αυτό θα μάθετε:
þΤι είναι «super food»;
þΠοια είναι τα πιο γνωστά «super foods» και τι μας προσφέρουν;
þΠοιες παγίδες μπορεί να κρύβουν;
þΠοιος είναι ο ρόλος που πρέπει να έχουν στην καθημερινή μας διατροφή;

Ποια είναι η σημασία της λέξης «υπερτροφή»;
Αν ψάξουμε για τον επίσημο ορισμό της «υπερτροφής» («super food»), θα δούμε πως δεν υπάρχει! Ουσιαστικά, η «υπερτροφή» είναι ένας όρος που γέννησε το μάρκετινγκ για να περιγράψει τρόφιμα, τα οποία υποστηρίζεται ότι προσφέρουν ιδιαίτερα οφέλη για την υγεία. Σύμφωνα με το λεξικό της Οξφόρδης (Oxford English Dictionary), ως «υπερτροφή» περιγράφεται ως “μία πλούσια σε θρεπτικά συστατικά τροφή που θεωρείται ιδιαίτερα ευεργετική για την υγεία και την ευημερία”. Θα πρέπει να έχουμε υπόψη πως η Ευρωπαϊκή Ένωση από το 2007 έχει απαγορεύσει τη χρήση του όρου «υπερτροφή» στις ετικέτες των συσκευασμένων προϊόντων για διαφημιστικούς σκοπούς, εκτός αν προσδιορίζονται οι ευεργετικές τους ιδιότητες βάσει επιστημονικών στοιχείων.

5+1 δημοφιλείς «υπερτροφές» και τα πιθανά οφέλη τους για την υγεία μας

Κινόα (Quinoa)
Η κινόα χαρακτηρίζεται ως ψευδοδημητριακό, αφού μπορεί να ανήκει στα πλατύφυλλα φυτά (όπως π.χ. το σπανάκι), καταναλώνεται, όμως, με τον ίδιο τρόπο που καταναλώνονται τα δημητριακά. Το βασικό χαρακτηριστικό για το οποίο έχει γίνει διάσημη η κινόα είναι η υψηλή περιεκτικότητά της σε πρωτεΐνη, αν και αποτελεί προϊόν φυτικής προέλευσης. Κοιτάζοντας τη βιβλιογραφία, οι απόψεις διίστανται: υπάρχουν, δηλαδή, μελέτες που υποστηρίζουν ότι μπορεί να αποτελέσει πηγή πλήρους πρωτεΐνης (όπως αυτή που περιέχεται σε τρόφιμα ζωικής προέλευσης), ενώ σύμφωνα με άλλες, η πρωτεΐνη της δεν είναι πλήρης, παρόλα αυτά είναι σχετικά υψηλή σε απαραίτητα αμινοξέα. Επιπλέον, θεωρείται καλή πηγή φυτικών ινών αλλά και μετάλλων όπως ο σίδηρος και το μαγνήσιο.

Μούρα (Berries)
Goji berries, blueberries, cranberries, acai berries…Τα μούρα είναι ίσως η ομάδα «υπερτροφών» που έχει τραβήξει πάνω της τα περισσότερα «φώτα της δημοσιότητας», ωστόσο ακόμη διερευνάται επιστημονικά ο ρόλος τους για την υγεία. Τα blueberries είναι πλούσια σε βιταμίνες Κ και C αλλά και μαγγάνιο, ενώ τα cranberries έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικές ουσίες που ενισχύουν την άμυνα του οργανισμού μας. Όσο για τα goji berries, για τα οποία γίνεται πολύς λόγος τα τελευταία χρόνια, φαίνεται πως είναι εξαιρετική πηγή αντιοξειδωτικών, που προάγουν την υγεία και τη μακροζωία. Τέλος, όσον αφορά τα acai berries, ναι μεν η παρουσία μεγάλης ποσότητας αλλά και ποικιλίας αντιοξειδωτικών ενώσεων είναι ελπιδοφόρα, όμως τα ερευνητικά στοιχεία που έχουμε στα χέρια μας είναι ακόμη περιορισμένα.

Λιναρόσπορος
Ο λιναρόσπορος περιέχει πληθώρα θρεπτικών συστατικών που ωφελούν την υγεία μας, όπως οι φυτικές ίνες, τα ω-3 («καλά») λιπαρά οξέα αλλά και αρκετά ιχνοστοιχεία. Σύμφωνα με ερευνητικά δεδομένα, μπορεί να συμβάλει στη μείωση της βαρύτητας του σακχαρώδους διαβήτη με σταθεροποίηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα, στη μείωση των επιπέδων της χοληστερόλης (ειδικότερα στις γυναίκες) αλλά και στην εύρυθμη λειτουργία του γαστρεντερικού μας συστήματος (κυρίως λόγω της περιεκτικότητάς του σε φυτικές ίνες).

Ρόδι
Το ρόδι είναι ίσως και το μοναδικό φρούτο που καταναλώνεται μαζί με το κουκούτσι του, επιτρέποντάς μας έτσι να επωφεληθούμε πλήρως από τη θρεπτική του αξία. Περιέχει βιταμίνες Α, C, Ε, φυλλικό οξύ, σίδηρο, κάλιο και φυτικές ίνες, συστατικά που βοηθούν όχι μόνο στην πρόληψη ασθενειών αλλά και στη φροντίδα χρόνιων παθήσεων όπως η υπέρταση και τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Παράλληλα, είναι από τα φρούτα με την ισχυρότερη αντιοξειδωτική δράση, προστατεύοντας έτσι τον οργανισμό από τις ελεύθερες ρίζες οι οποίες φαίνεται να ευθύνονται για τη γήρανση του δέρματος αλλά και για πλήθος ασθενειών όπως οι καρδιοπάθειες και κάποιες μορφές καρκίνου.

Σπόροι Chia
Με καταγωγή από την κεντρική και νότια Αμερική, οι σπόροι Chia τα τελευταία χρόνια έχουν κάνει δυναμική είσοδο και στην ελληνική αγορά. Κάποιοι τους προσθέτουν σε τρόφιμα όπως δημητριακά πρωινού, μπάρες ενέργειας και γιαούρτι, ενώ άλλοι προτιμούν να τους αναμειγνύουν σε νερό και να τους καταναλώνουν με τη μορφή «ζελέ». Οι συγκεκριμένοι σπόροι, αν και πολύ μικροί σε μέγεθος, φαίνεται να έχουν μεγάλη θρεπτική αξία. Αποτελούν πλούσια πηγή ινών αλλά και πολυακόρεστων λιπαρών οξέων (ιδίως ω-3), που συμβάλλουν στην υγεία της καρδιάς. Ωστόσο, για να είμαστε σίγουροι για τα οφέλη τους για την υγεία, απαιτείται περαιτέρω έρευνα.

Κale
To kale (κέιλ) είναι ένα «must-have» συστατικό της μοντέρνας «υγιεινής» μαγειρικής. Είναι σταυρανθές λαχανικό, ανήκει δηλαδή στην οικογένειας Brassicaceae μαζί με το μπρόκολο, το κουνουπίδι και άλλα πράσινα φυλλώδη λαχανικά. Τα σταυρανθή λαχανικά έχουν πολύτιμη θρεπτική αξία, αφού περιέχουν βιταμίνες, όπως το φυλλικό οξύ, η C, η Ε και η Κ, διαλυτές φυτικές ίνες αλλά και καροτενοειδή (κατηγορία αντιοξειδωτικών ουσιών) π.χ. β-καροτένιο, λουτεΐνη, ζεαξανθίνη, που έχει φανεί πως πιθανόν να βοηθούν στην άμυνα των κυττάρων και την προστασία της όρασης.

Αποφύγετε τις παγίδες!
þΕπειδή ένα γεύμα περιέχει «super foods», δεν είναι απαραίτητα υγιεινό ή ολιγοθερμιδικό! Για παράδειγμα, κοιτάζοντας το μενού ενός εστιατορίου, το μάτι σας μπορεί να πέσει σε μια σαλάτα με κινόα και cranberries. Μην ενθουσιάζεστε αμέσως! Μια προσεκτικότερη ματιά ίσως σας απογοητεύσει, καθώς η ίδια σαλάτα μπορεί να περιέχει συστατικά όπως μπέικον, σως με βάση τη μαγιονέζα και κρουτόν. Σε αυτή την περίπτωση, μάλιστα, η ενεργειακή της αξία θα μπορούσε να ξεπερνά τις 1.000 θερμίδες!
þΜην αντισταθμίζετε μία κακή συμπεριφορά με την πρόσληψη «super foods»! Για παράδειγμα, αν φάτε δυο κομμάτια πίτσα, μία πάστα και ως επιδόρπιο επιλέξετε ένα ρόδι, μην έχετε την ψευδαίσθηση ότι τα αντιοξειδωτικά του θα είναι το «αντίβαρο» για το αλάτι και τα κορεσμένα λιπαρά που προσλάβατε!
þΠροσοχή στις τιμές! Όλος αυτός ο θόρυβος γύρω από τα «super foods» έκανε κάποιους πολύ πλούσιους. Αν, για παράδειγμα, τα goji berries δεν μπορούν να καλυφθούν από τον προϋπολογισμό σας, δεν χρειάζεται αν κάνετε θυσίες για να τα αποκτήσετε! Αντ’ αυτού, μπορείτε να προτιμήστε σταφίδες ή ρόδι που είναι πολύ πιο οικονομικά και τουλάχιστον εξίσου θρεπτικά. Ακόμα, αν βρίσκετε την τιμή της κινόα ιδιαιτέρως τσιμπημένη στο supermarket, προτιμήστε πλιγούρι ή κουσκους. Θα κάνουν περίπου το ίδιο καλό στον οργανισμό σας και σίγουρα πολύ καλό στην τσέπη σας!

Άρα, πού καταλήγουμε;
Αν και τα «super foods» είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά με πιθανά οφέλη για τον οργανισμό μας, είναι ακόμα αμφίβολο το αν πρέπει να καταναλώνουμε τέτοιου είδους τροφές με σκοπό την επίλυση ή την πρόληψη διαφόρων προβλημάτων υγείας. Όσοι επιλέγουν την κατανάλωση «υπερτροφών» στην καθημερινή τους διατροφή θα πρέπει πρώτα απ’ όλα να διατηρούν το μέτρο, το βασικό, δηλαδή, χαρακτηριστικό της υγιεινής και ισορροπημένης διατροφής.

Κλείνοντας, λοιπόν, αξίζει να τονίσουμε πως το μυστικό για τη διασφάλιση της επαρκούς πρόσληψης όλων των θρεπτικών συστατικών που είναι απαραίτητα για την προάσπιση της υγείας μας είναι να δίνουμε σημασία στο σύνολο των διατροφικών μας επιλογών αντί να θεοποιούμε συγκεκριμένα τρόφιμα και να δαιμονοποιούμε άλλα. 

Αναδημοσίευση από: interamerican.gr