Φυσικά Σάκχαρα Vs Λευκή Ζάχαρη. Ποιο να προτιμήσω;
Γράφει η Δάφνη Μπαλαφούτη, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, MSc
Πολλοί από εσάς μπορεί να έχετε ακούσει ή διαβάσει ότι τα φυσικά σάκχαρα (όπως το μέλι, το σιρόπι σφενδάμου ή αγαύης και η μελάσσα) είναι καλύτερα από τη ζάχαρη ή ότι έχουν βιταμίνες και ανόργανα συστατικά, ή πολλές φορές και λιγότερες θερμίδες, γεγονός που τα καθιστά μια πιο υγιεινή επιλογή. Τι ισχύει όμως στην πραγματικότητα; Η αλήθεια είναι ότι, όπως θα δούμε και στη συνέχεια, βάσει της δομής και της χημικής τους σύστασης, τα φυσικά σάκχαρα δεν παρουσιάζουν ιδιαίτερα μεγάλες διαφορές με τη λευκή ζάχαρη!
Θερμίδες φυσικών σακχάρων Vs Θερμίδες Λευκής Ζάχαρης
Πολλοί πιστεύουν ότι τα φυσικά σάκχαρα έχουν λιγότερες θερμίδες από τη λευκή ζάχαρη, αλλά αυτό δεν είναι αλήθεια, αν αναλογιστούμε ότι όλα τα σάκχαρα, ανεξάρτητα από την προέλευσή τους, αποδίδουν 4 θερμίδες ανά γραμμάριο. Έτσι, αν γλυκάνετε τον καφέ σας με 5γρ μέλι ή σιρόπι αγαύης αντί για 5γρλευκή ζάχαρη, οι θερμίδες που θα προσλάβετε είναι ακριβώς οι ίδιες!
Τι γίνεται με τις βιταμίνες και τα μέταλλα;
Μια άλλη αντίληψη για τα φυσικά σάκχαρα είναι ότι έχουν αυξημένη περιεκτικότητα σε βιταμίνες και ανόργανα συστατικά, σε αντίθεση με τη λευκή ζάχαρη. Αυτό είναι αλήθεια … αν πρόκειται να καταναλώσετε ένα φλιτζάνι σιρόπι σφενδάμου ή μελάσα την ημέρα! Αυτό όμως δεν είναι ιδιαίτερα εφικτό, αφού ακόμη κι αν σκοπεύετε να αντικαταστήσετε το 1 φλ.τσαγιού ζάχαρης σε μία συνταγή γλυκού με αντίστοιχη ποσότητα σιρόπι σφενδάμου, για παράδειγμα, τότε πράγματι, το γλυκό σας συνολικά θα έχει αυξημένη περιεκτικότητα σε βιταμίνες και μέταλλα (κυρίως ασβέστιο, μαγνήσιο, κάλιο και βιταμίνη B2), αλλά στο κομμάτι που σας αναλογεί, η ποσότητα μικροθρεπτικών συστατικών θα είναι μικρή.
Έτσι, από το να θεωρήσετε λοιπόν ότι το σιρόπι σφενδάμου που θα χρησιμοποιήσετεσε μία συνταγή τηγανίτας, για παράδειγμα, θα σας εφοδιάσει με αρκετό ασβέστιο για την ημέρα, προτιμήστε καλύτερα να αυξήσετε την κατανάλωση πηγών που το περιέχουν σε αυξημένες ποσότητες, όπως τα γαλακτοκομικά προϊόντα.
Πόσα φυσικά σάκχαρα/ζάχαρη μπορούμε να καταναλώνουμε;
Οι πρόσφατες συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO, 2015) είναι ξεκάθαρες: «η ημερήσια πρόσληψη ελεύθερων σακχάρων -δηλαδή αυτών που είτε προστίθενται σε τρόφιμα και ροφήματα π.χ. στα σπίτια μας από εμάς τους ίδιους, από τη βιομηχανία τροφίμων, τα εργαστήρια ζαχαροπλαστικής κ.λπ. είτε περιέχονται φυσικά σε τρόφιμα όπως οι φυσικοί χυμοί φρούτων, το μέλι και τα σιρόπια- δεν πρέπει να υπερβαίνει το 10% των θερμίδων που λαμβάνουμε καθημερινά».
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι σε ένα ημερήσιο διαιτολόγιο 2000 θερμίδων ενός μέσου ατόμου, η ποσότητα των ελεύθερων σακχάρων– μεταξύ των οποίων τα φυσικά σάκχαρα και η ζάχαρη- που συστήνεται να καταναλώνουμε είναι 50 γραμμάρια, ποσότητα που αντιστοιχεί σε 200 θερμίδες.
Η επιλογή είναι δική σου!
Ποιος είναι λοιπόν ο λόγος που μπορεί να χρησιμοποιούμε φυσικά σάκχαρα, εφόσον οι διαφορές με την επιτραπέζια ζάχαρη είναι λίγες; Αυτό είναι πολύ εύκολο να το απαντήσουμε αφού η γεύση και η προτίμηση σε συγκεκριμένα συστατικά, τρόφιμα και ροφήματα… είναι καθαρά υποκειμενική!Δεν είναι λάθος λοιπόν το να προτιμάει κανείς το σιρόπι αγαύης αντί της ζάχαρης για να γλυκάνει το γιαούρτι του, αλλά για να βάλουμε τα πράγματα στη σωστή τους διάσταση, είναι καλό να γνωρίζει ότι αποτελεί απλώς μια εναλλακτική λύση, χωρίς να προσφέρει μετρήσιμα οφέλη στην υγεία.
Πηγές:
• International Food Information Council Foundation. Διαθέσιμο στο:http://www.foodinsight.org/
• ΔιατροφικήΒάσηΔεδομένων USDA(United States Department of Agriculture, Agricultural Research Service, National Nutrient Database for Standard Reference Release 28). Διαθέσιμο στο: https://ndb.nal.usda.gov/ndb/foods/show/6329?manu=&fgcd=&ds=
• Διατροφική Βάση Δεδομένων USDA.Διαθέσιμο στο:https://ndb.nal.usda.gov/ndb/foods/show/6319?manu=&fgcd=&ds