Μύθοι γύρω από τον στιγμιαίο καφέ-Ώρα να τους καταρρίψουμε!

Γράφει η Ιωάννα Παπαδοπούλου, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, MSc

Άλλοι τον προτιμούν ζεστό σε κούπα, άλλοι είναι fans του φραπέ-το μόνο σίγουρο είναι ότι ο στιγμιαίος καφές  είναι ένα πολύ αγαπημένο ρόφημα.

Κι επειδή κατά καιρούς έχουμε ακούσει/διαβάσει πολλά για αυτόν, αποφασίσαμε να συγκεντρώσουμε ίσως το top 5 των πιο διαδεδομένων μύθων που κυκλοφορούν και να μοιραστούμε μαζί σας τι ισχύει στην πραγματικότητα.

Πάμε, λοιπόν!

Μύθος No 1: “Ο στιγμιαίος καφές δεν είναι φυσικό ρόφημα”

Η αλήθεια, λοιπόν, είναι, πως  ο στιγμιαίος καφές αποτελεί ένα 100% φυσικό ρόφημα και η προέλευσή του είναι από το καφεόδεντρο, όπως ισχύει και με όλους τους καφέδες. Η ουσιαστική διαφορά του στιγμιαίου καφέ από τα υπόλοιπα είδη καφέ εντοπίζεται στην παραγωγική του διαδικασία: πριν φτάσει στο ράφι του super market, ο στιγμιαίος καφές έχει ήδη υποστεί φιλτράρισμα και αφυδάτωση απλά με θερμό αέρα. Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Ότι το μόνο που έχουμε να κάνουμε για να τον απολαύσουμε είναι να προσθέσουμε νερό στην κούπα ή το ποτήρι μας.

Μύθος No 2:”Ο στιγμιαίος καφές έχει την πιο πολλή καφεΐνη”

Στην πραγματικότητα, θα λέγαμε πως ο στιγμιαίος καφές έχει μια μέτρια περιεκτικότητα σε καφεΐνη και σίγουρα δεν μπορεί να θεωρηθεί ο πιο βαρύς ανάμεσα σε όλα τα είδη. Και για να μιλήσουμε με αριθμούς, από μια κούπα ζεστού στιγμιαίου καφέ ή από ένα δροσερό ποτήρι φραπέ προσλαμβάνουμε κατά μέσο όρο 65-100 mg καφεΐνης, ποσότητα που αν τη συγκρίνουμε με την αντίστοιχη για μια μερίδα άλλου τύπου καφέ, π.χ. 1 φλιτζάνι γαλλικού (115-175mg), είναι σαφώς μικρότερη. Φυσικά αν προτιμάτε να αποφεύγετε ή να περιορίζετε την πρόσληψη καφεΐνης, υπάρχει η λύση του ντεκαφεϊνέ στιγμιαίου καφέ, που περιέχει μόλις 2-3 mg καφεΐνης ανά μερίδα.

Μύθος No 3:”Ο στιγμιαίος καφές πειράζει στο στομάχι”

Για να καταρρίψουμε αυτόν τον μύθο θα μας δώσει τα “φώτα” της η επιστήμη. Πιο συγκεκριμένα, θα αναφερθούμε σε ερευνητικά δεδομένα που προέκυψαν από μια μελέτη που διεξήχθη στη χώρα μας- και πιο συγκεκριμένα στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Οι συμμετέχοντες της μελέτης κατανάλωσαν με τυχαία σειρά 4 ροφήματα καφέ (ζεστός και κρύος στιγμιαίος καφές, κρύος espresso, ζεστός καφές φίλτρου), τα οποία είχαν την ίδια περιεκτικότητα σε καφεΐνη (160 mg). Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι σε υγιή άτομα που καταναλώνουν τακτικά καφέ και δεν έχουν ιστορικό γαστρεντερικών προβλημάτων η πρόσληψη στιγμιαίου καφέ- είτε στη ζεστή είτε στην κρύα εκδοχή του (frappé)- δεν προκαλεί δυσάρεστα γαστρεντερικά συμπτώματα.

Μύθος No 4:”Ο στιγμιαίος καφές έχει αρνητικές επιπτώσεις στην καρδιά”

Για ακόμα μια φορά θα απαντήσουμε χρησιμοποιώντας τα αποτελέσματα μιας πρόσφατης ελληνικής μελέτης, στην οποία συμμετείχαν 1041 άτομα (άνδρες και γυναίκες) με μέσο όρο ηλικίας τα 50 έτη, είτε υγιή με παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου (1 στους 2 είχε υπέρταση) είτε άτομα με χρόνια φλεγμονώδη νοσήματα (με ή χωρίς παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου), τα οποία είχαν συχνή καθημερινή μακροχρόνια κατανάλωση στιγμιαίου καφέ (κατά μέσο όρο περίπου 0,5 φλιτζάνι/ημέρα, με εύρος κατανάλωσης έως και 11 φλιτζάνια/ημέρα και πιο συχνή κατανάλωση στα 1-2 φλιτζάνια/ημέρα). Από τα ευρήματα, λοιπόν, φάνηκε ότι συνολικά η καθημερινή κατά μέσο όρο 1-2 φλιτζάνια/ημέρα μακροχρόνια κατανάλωση στιγμιαίου καφέ είναι ασφαλής για τα αγγεία μας. Πιο συγκεκριμένα προέκυψε ότι η καθημερινή, μακροχρόνια κατανάλωση στιγμιαίου καφέ:

• Σχετίζεται με πιο ελαστικές αρτηρίες,  δηλαδή έχει πιθανή ευεργετική επίδραση στα αγγεία καθυστερώντας την αρτηριακή γήρανση (αρτηριοσκλήρυνση).
• Δε σχετίζεται ούτε αρνητικά ούτε θετικά με την αρτηριακή πίεση. και μεταβολές σε ανακλώμενα κύματα πίεσης, δηλαδή έχει πιθανότατα ουδέτερη επίδραση στην αρτηριακή υπέρταση και είναι ασφαλής η κατανάλωση σε υπερτασικά άτομα.

Μύθος No 5:” Ο στιγμιαίος καφές προκαλεί αφυδάτωση”

Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία και τις σύγχρονες διατροφικές συστάσεις, ο καφές, μαζί με όλα τα υπόλοιπα μη αλκοολούχα ροφήματα, συνεισφέρουν στις ημερήσιες ανάγκες μας σε υγρά και μπορούν να μας ενυδατώσουν. Την επόμενη φορά, λοιπόν, που θα απολαύσετε ένα ποτήρι φραπέ, μπορείτε και «επίσημα» να το προσμετρήσετε κι αυτό στα υγρά της ημέρας σας!

Βιβλιογραφία

1.Papakonstantinou E, Kechribari I, Sotirakoglou Κ, Tarantilis P, Gourdomichali T, Michas G, Kravvariti V, Voumvourakis K, Zampelas A. Acute effects of coffee consumption on self-reported gastrointestinal symptoms, blood pressure and stress indices in healthy individuals. Nutr J. 2016 Mar 15;15(1):26.

2.Ε. Μπασδέκη, Χ. Τσιριμιάγκου, Α. Κυριαζοπούλου-Κοροβέση, Χ. Χαιριστανίδου, Α. Αργύρης, Κ. Καράτζη, Α. Πρωτογέρου,  Η κατανάλωση στιγμιαίου καφέ συσχετίζεται με αυξημένη ελαστικότητα στην καρωτίδα σε άτομα υψηλού καρδιαγγειακού κινδύνου, Journal of Atherosclerosis Prevention and Treatment, Abstracts 9th Νational Congress of the Hellenic Atherosclerosis Society, December 3 – 5, 2020