Ζουμ στα συσκευασμένα τρόφιμα και τα συστατικά τους

1. Τα συστατικά του τροφίμου

Τα συστατικά ενός τροφίμου στην ετικέτα εμφανίζονται πάντα κατά φθίνουσα σειρά, δηλαδή το συστατικό που περιέχεται σε μεγαλύτερο ποσοστό απεικονίζεται πρώτο, το αμέσως επόμενο με τη μεγαλύτερη περιεκτικότητα δεύτερο και ούτω καθεξής. Επιπλέον, στα συστατικά, μπορείτε να βρείτε τα διάφορα πρόσθετα τροφίμων που περιέχονται (π.χ. χρωστικές, γλυκαντικά κτλ.) και τα πιθανά αλλεργιογόνα (π.χ. γλουτένη, γάλα, σόγια και ξηροί καρποί), τα οποία τις περισσότερες φορές επισημαίνονται με έντονα γράμματα. Η αναγραφή αυτών αποτελεί χρήσιμο εργαλείο για τα άτομα που πρέπει να αποφεύγουν την κατανάλωσή τους, όπως για παράδειγμα τα άτομα με δυσανεξία στη γλουτένη.

Extra hint: Για να κάνετε υγιεινές επιλογές, είναι καλό να αποφεύγετε τρόφιμα που έχουν στις 3 πρώτες θέσεις των συστατικών κορεσμένο λίπος ή/και trans λιπαρά ή/και σάκχαρα ή/και αλάτι.

2. Το μέγεθος της μερίδας

Συνήθως αναγράφεται σε γραμμάρια ενώ η ετικέτα περιλαμβάνει και τις μερίδες ανά συσκευασία, ώστε να σας βοηθήσει να υπολογίσετε τις θερμίδες και τα θρεπτικά συστατικά σε ολόκληρη τη συσκευασία. Σιγουρευτείτε ωστόσο ότι ελέγχετε το μέγεθος της μερίδας που πρόκειται να καταναλώσετε. Αν, για παράδειγμα, μία μερίδα αντιστοιχεί σε 4 κομμάτια σοκολάτας και εσείς καταναλώσετε 12, αυτόματα τριπλασιάζετε τον αριθμό των θερμίδων, το λίπος, τα σάκχαρα και όλα τα υπόλοιπα συστατικά που αυτή περιέχει.

Extra hint: Παρόμοια είδη φαγητού συνήθως έχουν και παρόμοιο μέγεθος μερίδας, ώστε να μπορείτε να τα συγκρίνετε ευκολότερα.

3. Οι διατροφικές πληροφορίες

Οι πληροφορίες αυτές περιγράφουν την ενεργειακή αξία (θερμίδες) και τα θρεπτικά συστατικά ενός τροφίμου (π.χ. πρωτεΐνες, λίπη, φυτικές ίνες, νάτριο, βιταμίνες και μέταλλα). Οι αναγραφόμενες πληροφορίες στην ετικέτα της εκάστοτε συσκευασίας σας δείχνουν το ποσό των θερμίδων και των θρεπτικών συστατικών που αντιστοιχούν σε 100 γρ ή 100 ml προϊόντος, και ανά μερίδα προϊόντος εφόσον αναφέρεται ο συνολικός αριθμός μερίδων. Επιπλέον, απεικονίζονται οι Προσλαμβανόμενες Ποσότητες Αναφοράς (RIs), οι οποίες δηλώνουν πόσες θερμίδες, σάκχαρα, λιπαρά, κορεσμένα λιπαρά και αλάτι περιέχεται σε κάθε μερίδα των προϊόντων που προτιμάτε και τι αντιπροσωπεύει η κάθε ποσότητα ως ποσοστό των καθημερινών διατροφικών αναγκών ενός μέσου υγιούς ενήλικα.*

Extra hint: Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τις διατροφικές πληροφορίες ανά 100 γρ προκειμένου να συγκρίνετε παρόμοια προϊόντα και να επιλέξετε εκείνο, το οποίο είναι χαμηλότερης περιεκτικότητας σε θερμίδες ή/και λίπος ή/και σάκχαρα, ανάλογα με τις προσωπικές σας ανάγκες.

Παρόλο που στις μέρες μας, και με τους νέους τύπους διαιτών να «ξεπροβάλλονται» συνεχώς, τα συσκευασμένα τρόφιμα ολοένα και στοχοποιούνται, αξίζει να αναφέρουμε ότι αυτά αποτελούν τους «απογόνους» των πρώτων τροφίμων που υπεβλήθησαν σε διαδικασία συντήρησης, η οποία και αναπτύχθηκε από τα αρχαία χρόνια για τη διατήρηση τροφίμων όπως τα αποξηραμένα φρούτα, ο τραχανάς κ.ά. Μία σημαντική διαφορά όμως σε σχέση με τα παλαιότερα χρόνια είναι ότι σήμερα, με όχημα την επιστήμη και τη νομοθεσία, μπορούμε να απολαμβάνουμε τα τρόφιμα αυτά με μεγαλύτερη ασφάλεια, αφού η ενημέρωση του καταναλωτή (π.χ. μέσω της αναγραφής της ημερομηνίας λήξης στη συσκευασία), οι διαδικασίες και ο έλεγχος των κινδύνων στους οποίους μπορεί να εκτίθενται (π.χ. μέσω μεθόδων διατήρησης όπως η παστερίωση, με υψηλότερα πρότυπα υγιεινής, καλύτερες συνθήκες στη μεταφορά προϊόντων κτλ.), έχουν βελτιωθεί σημαντικά.

Τα συσκευασμένα προϊόντα λοιπόν, προσφέρουν ποικιλία ασφαλών, ποιοτικών και πρακτικών επιλογών στο διαιτολόγιό μας, δίνοντάς μας τη δυνατότητα να αποθηκεύουμε ένα ευρύ φάσμα τροφίμων στα οποία θα βασίσουμε ποικίλα και θρεπτικά γεύματα. Βέβαια, το κατά πόσο θα τα εντάξουμε στη διατροφή μας είναι θέμα προσωπικής επιλογής και εξαρτάται από τον τρόπο ζωής και τις ανάγκες του καθενός, για αυτό και η ορθή ενημέρωσή μας γύρω από αυτά είναι σημαντική ώστε να είναι συνειδητή και η επιλογή μας.

*Οι ανάγκες ενός ατόμου από πλευράς ενέργειας και θρεπτικών συστατικών ποικίλλει ανάλογα με την ηλικία, το βάρος, το ύψος, το φύλο και το επίπεδο φυσικής δραστηριότητας. Ως εκ τούτου, οι πληροφορίες, που παρέχονται μέσω των Προσλαμβανόμενων Ποσοτήτων Αναφοράς αποτελούν απλώς και μόνο έναν οδηγό και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως εξατομικευμένη συμβουλή.