EUROPEAN CONGRESS OF OBESITY – ECO, LYON 2012
Στις 9-12 Μαΐου, πραγματοποιήθηκε στη Λυών της Γαλλίας το 19ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Παχυσαρκίας
Η θεματολογία του συνεδρίου κάλυψε έξι ενότητες:
1. Περιβάλλον και πρόληψη παχυσαρκίας
2. Επιδημιολογία της παχυσαρκίας από γενιά σε γενιά
3. Σχέση της βιολογίας και των οργάνων του σώματος
4. Γονίδια, μοριακοί και κυτταρικοί μηχανισμοί
5. Κλινική πρακτική και διαχείριση συμπεριφοράς
6. Παιδική παχυσαρκία
Το ECO είναι το πιο σημαντικό ετήσιο συνέδριο για την παχυσαρκία στην Ευρώπη. Στόχος του, να παρουσιάσει τα τελευταία ερευνητικά δεδομένα που σχετίζονται με την πρόληψη και την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, προβάλλοντας καινοτόμες στρατηγικές, με σκοπό τη μείωση του επιπολασμού της παχυσαρκίας και των σχετιζόμενων ασθενειών.
Στο συνέδριο παρουσιάστηκαν οι θέσεις των επιστημόνων για τις ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες, το ρόλο της διατροφής στην πρόληψη και αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, το παράδοξο της παχυσαρκίας και το ρόλο των πρεβιοτικών και των φυτικών ινών στη ρύθμιση του βάρους. Οι προφορικές ανακοινώσεις και ομιλίες αφορούσαν θέματα όπως παχυσαρκία και αναπαραγωγική ηλικία, συμπεριφορά, υπέρταση, διαβήτης, σαρκοπενία και αθηροσκλήρωση. Επίσης διερευνήθηκε ο ρόλος της διατροφής στην πρόληψη και αντιμετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας, καθώς και οι παρεμβάσεις που έγιναν σε οικογενειακό επίπεδο. Τέλος, αναπτύχθηκαν θέματα σχετικά με τις ψυχολογικές προοπτικές στη διαχείριση της παχυσαρκίας, την πρόληψη της επανάκτησης του χαμένου βάρους, τη βαριατρική χειρουργική και τις νέες φαρμακολογικές και χειρουργικές προσεγγίσεις.
Παρακάτω παρουσιάζονται μερικές από τις πιο σημαντικές ομιλίες.
Στο δορυφορικό συμπόσιο τηςΔιεθνούς Ένωσης Γλυκαντικών Υλών (International Sweeteners Association-ISA), ο Δρ. Richard Mattes του Πανεπιστημίου Purdue στην Ιντιάνα των ΗΠΑ δήλωσε: «Η μείωση της ενεργειακής πρόσληψης είναι απαραίτητη προκειμένου να επιτευχθεί απώλεια βάρους. Για το λόγο αυτό ενθαρρύνει την αντικατάσταση των προϊόντων που περιέχουν γλυκαντικές ύλες υψηλής ενεργειακής αξίας με προϊόντα που περιέχουν ολιγοθερμιδικές ή μηδενικής θερμιδικής αξίας γλυκαντικές ύλες. Αυτή θα μπορούσε να είναι μία αποτελεσματική προσέγγιση για τη διαχείριση του σωματικού βάρους, καθώς επιτρέπει στους καταναλωτές να μειώσουν τη συνολική ενεργειακή τους πρόσληψη, χωρίς να αποκλείουν κανένα τρόφιμο από το διαιτολόγιό τους». Επιπλέον, ο Hans Heezen, πρόεδρος της ISA δήλωσε: «Πιστεύουμε ότι οι ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες διευκολύνουν τους καταναλωτές να κάνουν απλές αντικαταστάσεις στη διατροφή τους, οι οποίες βοηθούν στην απώλεια βάρους και τη μακροχρόνια διατήρησή του, καθώς ικανοποιούν την έμφυτη επιθυμία για γλυκιά γεύση. Προτρέπουμε τους επαγγελματίες υγείας να προωθήσουν την ιδέα των απλών αυτών αντικαταστάσεων στους ασθενείς τους, με στόχο την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας».
Στο δορυφορικό συμπόσιο για το ρόλο της διατροφής στην πρόληψη και αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, ο καθηγητής A. Drewnowski, από το πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον, μίλησε για το ρόλο των οικογενειακών γευμάτων στην αντιμετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας. Ανέφερε πως όσο συχνότερα γίνονται οικογενειακά γεύματα, τόσο υψηλότερη είναι η πρόσληψη σε ασβέστιο, σίδηρο, φυλλικό οξύ και φυτικές ίνες (κυρίως λόγω της συχνότερης κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών), και σχετίζονται με πιο υγιές βάρος. Επίσης, ανέφερε πως τα παιδιά που τρώνε μαζί με την οικογένειά τους μαγειρεμένο σπιτικό φαγητό φαίνεται πως δοκιμάζουν πιο εύκολα νέα τρόφιμα.
Ο καθηγητής L. Donini, από το πανεπιστήμιο της Ρώμης, μίλησε σχετικά με τη διαιτητική εκτίμηση και αποκατάσταση σε ηλικιωμένους παχύσαρκους ασθενείς. Ανέφερε πως η παχυσαρκία και η σαρκοπενία στους ηλικιωμένους είναι ένα σημαντικό ζήτημα της δημόσιας υγείας επειδή συνδέονται με παράγοντες που αυξάνουν τους κινδύνους θνησιμότητας και θνητότητας. Επίσης, ανέφερε ότι τα πιο κατάλληλα εργαλεία για την εκτίμηση της παχυσαρκίας σε αυτό το στάδιο ζωής, είναι η περίμετρος μέσης και η κυτταρική μάζα συγκριτικά με το Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ). Το συμπέρασμα είναι πως απαιτούνται παράλληλες και ολοκληρωμένες αξιολογήσεις σχετικά με την κλινική, διαιτητική και λειτουργική εικόνα του ασθενή και η αποτελεσματικότητα αυτής της πολυδιάστατης παρέμβασης μπορεί βελτιώσει τη διατροφική κατάσταση και στη συνέχεια την ποιότητα ζωής του ηλικιωμένου.
Ο J. Breda (Διευθυντής προγράμματος διατροφής, φυσικής δραστηριότητας και παχυσαρκίας του WHO) ανέφερε σχέδια δράσης για την πρόληψη της παιδικής παχυσαρκίας. Συγκεκριμένα πρότεινε την πιο εντατική προώθηση του μητρικού θηλασμού, τη διατροφική εκπαίδευση στο σχολικό περιβάλλον και στην οικογένεια. Επιπλέον έθεσε πέντε παγκόσμιους διατροφικούς στόχους μέχρι το 2025.
1) Μείωση έως 40% των παιδιών μέχρι 5 ετών με μειωμένη ανάπτυξη
2) Μείωση έως 50% των αναιμικών γυναικών σε αναπαραγωγική ηλικία
3) Μείωση έως 30% των βρεφών με χαμηλό βάρος γέννησης
4) Πρόληψη της περεταίρω αύξησης του αριθμού των υπέρβαρων παιδιών
5) Αύξηση κατά 50% του αποκλειστικού θηλασμού για τους πρώτους έξι μήνες ζωής
Στο πλαίσιο του προγράμματος Right to Food προτάθηκαν συγκεκριμένες δράσεις για το ρόλο της βιομηχανίας τροφίμων στη διατροφή του καταναλωτή, όπως η αλλαγή στη σύσταση των τροφίμων όσων αφορά στην περιεκτικότητα σε λιπαρά, ζάχαρη και αλάτι (reformulation), στην αυτορρύθμιση σχετικά με τη διαφήμιση τροφίμων σε παιδιά κ.α.. Άλλες δράσεις που προτάθηκαν μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν τη μεταρρύθμιση άστοχων γεωργικών επιδοτήσεων και την υποστήριξη της τοπικής παραγωγής τροφίμων ώστε οι καταναλωτές να έχουν πρόσβαση σε φρέσκα τρόφιμα.
Συνοψίζοντας, η θεματολογία του συνεδρίου βασίστηκε στα πιο πρόσφατα ευρήματα επιστημονικών ερευνών.
Σύμφωνα με τις ενότητες που παρουσιάστηκαν, η παχυσαρκία είναι ένα πολυπαραγοντικό και σύνθετο πρόβλημα με προεκτάσεις στην οικονομία, τη βιομηχανία τροφίμων, την επιστημονική κοινότητα, την κοινωνία και την οικογένεια αφού η κάθε μία από αυτές τις συνιστώσες έχει ένα ξεχωριστό ρόλο στη δημιουργία των απαραίτητων προϋποθέσεων για την πρόληψη και αντιμετώπισή της.
Νησιανάκη Άντα,
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος