Υγεία, διατροφή & lifestyle

Ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά και διαβήτης: Τι πρέπει να γνωρίζω;

Ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά και διαβήτης: Τι πρέπει να γνωρίζω;

Γράφει η Ντέλλα Αθανασάτου, Επιστήμονας τροφίμων, PhD

Η συχνότητα εμφάνισης του διαβήτη τύπου 2 συνεχίζει να αυξάνεται ενώ παράλληλα, η έμφυτη ανάγκη των ατόμων με διαβήτη να απολαμβάνουν το αίσθημα της γλυκιάς γεύσης χωρίς να επηρεάζονται τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα τους, κεντρίζει ολοένα και περισσότερους επιστήμονες. Ποια είναι όμως τα δεδομένα που πρέπει να γνωρίζω για τα ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά και το διαβήτη; Τι υποστηρίζει η επιστημονική κοινότητα; Πώς αντιμετωπίζεται διατροφικά ο διαβήτης και τι πρέπει να προσέξω;

Πρόσφατη μελέτη δείχνει ότι τα ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά δεν επηρεάζουν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα

Σύμφωνα με πρόσφατη συστηματική ανασκόπηση της βιβλιογραφίας που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Physiology & Behavior και μελέτησε την επίδραση των ολιγοθερμιδικών γλυκαντικών στο μεταβολισμό της γλυκόζης μεταγευματικά, φαίνεται πως τα ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά δεν επιδρούν στα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Στη μελέτη αυτή, συμπεριλήφθηκαν τα ευρήματα 41 μελετών σε υγιή άτομα ή άτομα με διαβήτη, που είχαν καταναλώσει τουλάχιστον ένα ολιγοθερμιδικό γλυκαντικό και πραγματοποιήθηκαν μετρήσεις σε δείκτες όπως η γλυκόζη και η ινσουλίνη του αίματος. Η μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά όταν καταναλώνονται χωρίς υδατάνθρακες δεν επηρεάζουν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα διαφορετικά από την πρόσληψη νερού. Επίσης, φάνηκε πως η ενεργοποίηση της γλυκιάς γεύσης από την κατανάλωση ολιγοθερμιδικών γλυκαντικών έχει περιορισμένη επίδραση στο μεταβολισμό της γλυκόζης.

Τι υποστηρίζουν διεθνείς οργανισμοί;

Σύμφωνα με την κοινή επιστημονική δήλωση της Αμερικανικής Ένωσης για την Καρδιά (ΑΗΑ) και της Αμερικανικής Διαβητολογικής Εταιρείας (ADA), τα ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά προσφέρουν την απόλαυση των γλυκών τροφίμων και ποτών χωρίς να προσδίδουν θερμίδες και το πιο σημαντικό, χωρίς να επηρεάζουν τον έλεγχο της γλυκόζης στο αίμα. Καθώς λοιπόν τα ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά δεν έχουν καμία επίδραση στα επίπεδα γλυκόζης και ινσουλίνης στο αίμα, η σημασία τους στη διατροφή των ατόμων με διαβήτη είναι αδιαμφισβήτητη.

Επιπλέον, το 2011, μετά την αξιολόγηση της Ευρωπαϊκής Αρχής Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA) σχετικά με τα αποδεικτικά στοιχεία για τα ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε τον ακόλουθο ισχυρισμό υγείας: «Η κατανάλωση τροφίμων / ποτών που περιέχουν ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά αντί για ζάχαρη προκαλεί μικρότερη αύξηση της γλυκόζης στο αίμα σε σύγκριση με τα τρόφιμα / ποτά που περιέχουν ζάχαρη».

Πώς μπορώ να αντιμετωπίσω το διαβήτη με αλλαγές στη διατροφή και τον τρόπο ζωής μου;

Ένα μεγάλο ποσοστό των περιπτώσεων διαβήτη μπορούν σίγουρα να προληφθούν ή ακόμη και να θεραπευθούν αν δράσουμε έγκαιρα! Απλές αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως η διατήρηση φυσιολογικού σωματικού βάρους, η τακτική σωματική δραστηριότητα που περιλαμβάνει τουλάχιστον 30 λεπτά μέτριας έντασης δραστηριότητας τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας και η υγιεινή διατροφή έχουν αποδειχθεί ότι είναι αποτελεσματικές στρατηγικές στην πρόληψη ή την καθυστέρηση της έναρξης του διαβήτη τύπου 2.

Τι συμβαίνει όμως με τους υδατάνθρακες; Ενώ πολλοί άνθρωποι με διαβήτη πιστεύουν ότι δεν μπορούν να καταναλώνουν υδατάνθρακες, νεότερα δεδομένα επιτρέπουν την κατανάλωση τους, αρκεί αυτοί να μοιράζονται μέσα στα γεύματα της μέρας. Με πιο απλά λόγια, μπορούν να καταναλώνουν όσο το δυνατόν λιγότερο επεξεργασμένα αμυλούχα τρόφιμα και να προτιμούν τα αντίστοιχα μη επεξεργασμένα όπως ψωμί ολικής άλεσης, μακαρόνια ολικής άλεσης, καστανό ρύζι κτλ., σε μικρές ποσότητες και μοιράζοντάς τα σε περισσότερα από 3 γεύματα μέσα στην ημέρα. Επίσης, έρευνες δείχνουν ότι και η αναλογία φυτικών ινών και λιπαρών του γεύματος παίζουν εξίσου σημαντικό και καθοριστικό ρόλο!

Δώστε προσοχή στις ετικέτες τροφίμων!

Τα ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά όπως η ασπαρτάμη, η σουκραλόζη και το γλυκαντικό από το φυτό στέβια, βρίσκονται σε πληθώρα προϊόντων με μηδενικές θερμίδες (αναψυκτικά light, κρύα ροφήματα τσαγιού) ή μειωμένες θερμίδες (παγωτά χωρίς ζάχαρη, light γιαούρτια, κρέμες light)..Ωστόσο, είναι σημαντικό να διαβάζετε πάντοτε τις ετικέτες τροφίμων, διότι τα τρόφιμα που τα περιέχουν, είναι πιθανό να περιέχουν και άλλα συστατικά ή υδατάνθρακες που επηρεάζουν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα και έχουν αυξημένο ενεργειακό περιεχόμενο. Ενημερωθείτε λοιπόν ώστε οι επιλογές σας να είναι οι καταλληλότερες!


Βιβλιογραφία:

· R.M., Tuckera, and S.Y., Tan,Do non-nutritive sweeteners influence acute glucose homeostasis in humans? A systematic review,Physiology & Behavior 182 (2017) 17–26

Ντέλλα Αθανασάτου
Επιστήμονας τροφίμων, PhDc